ارزیابی اثر دوره‌های تداخل و کنترل علف‌های هرز در مدیریت تغذیه شیمیایی و آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد سیر

Abstract

به منظور ارزیابی اثر دوره­ های تداخل و کنترل علف ­های هرز بر عملکرد سوخ، اجزای عملکرد سیر و وزن خشک علف­ های ­هرز تحت تاثیر مدیریت تغذیه شیمیایی و آلی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1397-1398 در رامهرمز انجام شد. فاکتور اول شامل مدیریت تغذیه (شیمیایی و آلی) و فاکتور دوم شامل 12 تیمار دوره­ های تداخل و کنترل علف­ های هرز (0، 20، 40،60، 80، 120 و 160 روز) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مدیریت تغذیه به جزء ارتفاع ساقه سیر برای صفات اندازه ­گیری شده علف­ های هرز (شامل وزن خشک علف های ­هرز باریک ­برگ، پهن ­برگ و کل علف­ های هرز) و صفات سیر شامل قطر سوخ، وزن سوخ، تعداد سیرچه در سوخ و عمکلرد سوخ معنی ­دار بود. همچنین تیمار دوره­ های تداخل و کنترل علف­ های هرز بر تمامی صفات اندازه­گیری شده علف­های هرز و سیر معنی­دار بود. برهمکنشی از تیمارهای مدیریت تغذیه و علف­های هرز بر صفات مورد مطالعه مشاهده نشد. نتایج نشان داد که بین دو مدیریت تغذیه شیمیایی و آلی برای صفات اندازه ­گیری شده سیر اختلاف معنی­ داری مشاهده گردید. اکثر صفات عملکرد و اجزای عملکرد سیر در کاربرد کودهای آلی نسبت به کودهای شیمیایی بیشتر بود. همچنین وزن خشک علف ­های هرز باریک، پهن­برگ و کل علف­ های هرز در شرایط کاربرد کودهای شیمیایی نسبت به کود­های آلی 5/11، 9 و 5/10 درصد افزایش یافت. نتایج دوره­ های تداخل و کنترل علف­ های هرز نشان­داد که با افزایش دوره تداخل علف­ های هرز، عملکرد و اجزای عملکرد سیر کاهش و از دوره تداخل 120 روز عملکرد سیر 100 درصد کاهش داشت و با افزایش دوره کنترل (کنترل در تمام فصل رشد) عملکرد سوخ به بالاترین مقدار خود 3230 گرم در مترمربع رسید. همچنین کنترل علف­ های هرز به مدت20 روز در مراحل اولیه رشد سیر منجر به کاهش 86 درصدی عملکرد سوخ گردید. نتایج نشان داد که با توجه به حضور علف ­های هرز و قدرت رقابتی ضعیف سیر در برابر علف­ های هرز، مزرعه بایستی به مدت طولانی کنترل گردد و استفاده از کودهای آلی به دلیل آزادسازی تدریجی عناصر غذایی به خاک و افزایش ماده آلی در جهت حرکت به سمت مدیریت پایدار کشاورزی توصیه می­گردد.